Migrena menstruacyjna- zrozumieć hormony!
Owulacja, a migrena.
Miesiączka wywołuje migrenę u około połowy kobiet cierpiących na to schorzenie. Ataki bólu głowy występujące wyłącznie podczas menstruacji zdarzają się natomiast u 10-20% kobiet.
Nasilenie i czas trwania ataku są często większe w tym okresie oraz wiążą się z częstszymi nudnościami. Prawdopodobnie dominującą przyczyną migreny menstruacyjnej jest spadek stężenia estrogenu w osoczu w późnej fazie lutealnej cyklu miesiączkowego. Moment największego ryzyka wystąpienia migreny przypada na 2 dni przed miesiączką do 3 dni menstruacji. W roku 1972 Somerville po raz pierwszy zauważył, że suplementacja estrogenu w okresie okołomięsiączkowym może zapobiec lub zmniejszyć zaostrzenie migreny wywołane okresem, podczas gdy suplementacja progesteronem nie przyniosła żadnego efektu. Co istotne, badania potwierdzają również że u kobiet z migreną dochodzi do szybszego spadku estrogenu w fazie lutealnej cyklu, w porównaniu z kobietami bez migren.
Pamiętajmy, że w różnych fazach cyklu kobiece ciało wystawione jest również na działanie prostaglandyn i oksytocyny, które wpływają na centralny układ kontroli bólu.
Co możesz zrobić?
Kobiety, które mają regularny cykl menstruacyjny, mogą skorzystać z leczenia profilaktycznego rozpoczynającego się na 2 dni przed oczekiwanym okresem i trwającego 3–5 dni. W skład takiej terapii mogą wchodzić niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), tryptany lub żel estrogenowy. Terapia hormonalna może pomóc kobietom, których cykl menstruacyjny jest nieregularny. Cel to "stłumienie" owulacji stabilnego środowiska hormonalnego.Dostępne opcje obejmują zażywanie tabletek antykoncepcyjnych przez 3 miesiące lub skrócenie okresu bez pigułek z 7 do 4 dni.
Wpływ środków antykoncepcyjnych na migrenę.
Środki antykoncepcyjne, które powodują zatrzymanie owulacji często pozytywnie wpływają na migrenę. Skuteczność dwuskładnikowej pigułki doustnej (zawierającej progesteron i estrogen w zmiennych proporcjach) to jednak kwestia bardzo indywidualna- niektórym pomoże, innym może wręcz nasilić ataki migren. Do dyspozycji mamy tylko kilka dobrze przeprowadzonych badań, wśród których autorzy sugerują zaostrzenie bólów głowy u pacjentek z migreną z aurą (aktualnie odradza się stosowania w tej populacji pacjentek pigułek dwuskładnikowych).
Antykoncepcja.
Pacjenci często zadają pytanie, jaki rodzaj antykoncepcji jest najlepszy przy migrenach. Prosta odpowiedź nie istnieje, jednak zawsze należy wziąć pod uwagę dwie główne kwestie: bezpieczeństwo oraz wpływ środków anytkoncepcyjnych na migreny, jak i ich interakcję z innymi lekami. Jednym z ważniejszych leków mogących mieć wpływ na działanie antykoncepcji jest topiramat (lek przeciwpadaczkowy).
Źródło: Afridi, S. K. (2019). Migraine: navigating the hormonal minefield. Practical Neurology, practneurol–2019–002332. doi:10.1136/practneurol-2019-002332
